Kurumlar tarafından bir yetkinlik olarak tanımlanmaya başlanan ve bir üst basamağa geçmenin olmazsa olmazlarından olarak kabul edilen becerilerden biri de özmotivasyon . Yani kendi kendini motive edebilme becerisine sahip olma.
Bu konuda hazırladığım bir eğitim için dünya tarihine geçen icat ve keşifler yapmış kişilerin hayat hikayelerini inceledim. Öz motivasyon becerisi yüksek bir kişi olarak kendi hayat görüşlerimi de katarak bu beceriye sahip kişilerin özelliklerinden bahsetmek istiyorum.
- Merak:
Bu kişiler; hayatı, doğayı, insanları anlamak için akıl alıcı bir merak duygusuyla besleniyorlar. Neden sorusunun cevabını aramak ve bulmak onlar için oldukça önemli. Bu sorunun cevabını aradıkları bu süreçte; bir yandan da, kendilerini motive eden unsurları yani tutkularını keşfetmeye başlıyorlar. Bu özellikleri ; onların enerjilerini belli bir kanala aktarma, konsantre olma ve öğrenme becerilerini de ister istemez geliştiriyor.
- Hayal kurma:
Özmotivasyona sahip kişilerin bir çoğu size sürekli yeni hedeflerinden ve hayallerinden bahsederler. Ancak bu kişiler hayalperestlikle, hayal kurma arasındaki derin uçurumun farkındalar. Zira hayallerini, gerçekçi hedefler haline dönüştürmeyi becerebiliyorlar.
- Gelişen zihne sahip olma:
Gelişen zihin yapısını; yaşama meydan okumayı kucaklama, engeller karşısındaki dayanıklılık, çalışkanlık, eleştiriyi öğrenme fırsatına çevirebilme, başkalarının başarısını kutlama ve kendine model alma olarak özetleyebiliriz. Bu zihin yapısındaki kişiler; kurban rolü oynamadıklarından hayat kalitelerini yükseltmek için proaktif davranarak, gerektiğinde radikal adımlar atabiliyorlar. Neyi neden yapamayacaklarına değil, nasıl yapacaklarına hızla odaklanabiliyorlar. Başarılarını skorlarla değil, “bu konuda ne kadar çaba sarf ettim” şeklinde ölçümlüyorlar. Başarısızlığı öğrenmenin aşamaları olarak görüyor ve bu konuda bir suçlu arayışına girmedikleri gibi, “bir dahaki sefere neyi daha iyi yapabilirim”e odaklanıyorlar.
- Benlik saygısı ve özgüven:
Benlik; kim olduğumuz, değerlerimiz ve hayat amacımızın farkında olma olarak özetlenebilir.
Özmotivasyonu yüksek kişiler; benlik saygısına sahip olduklarından değerleri ve ilkelerine aykırı davranışlar karşısında radikal seçimler yapma özgürlüğüne sahip olduklarına inanıyorlar. Ödedikleri ya da ödeyecekleri bedellerden korkmadıkları gibi, bu konuda zamanında ve doğru adımları da atıyorlar. Steve Jobs’un kendi kurduğu şirket olan Apple’ı terk etmesi gibi…
Özgüven sahibi olan bu kişiler; kendini olduğu gibi kabul eden, kendine hata yapma özgürlüğü tanıyan ve iç eleştirmenini akılcı şekilde kullananlar. Kendi beceri ve güçlü yönlerinin farkında oldukları kadar, gelişim alanlarını da biliyorlar. Ama kendilerini bu konuda yargılamıyorlar.
- Problem çözme ve esneklik:
Problemler ya da engeller karşısında bu kişilerin zihinleri
- Problemin kaynağı ne?
- Problemin çözümü benim elimde mi, yoksa başkalarıyla mı ilgili?
- Benim bu konuda yapabileceğim bir şey var mı?
- Bunu yapmak için alternatiflerim ne?
- Hangi kaynaklara sahibim?
- En kötü ne olabilir?
- İstediğim sonuç olursa veya olmazsa esnekliğim nedir?
Şeklinde işlemeye başlıyor. Ve olaylara üç boyutlu ( benim ihtiyaçlarım, senin ihtiyaçların, analitik) bakış açısı ile bakabiliyorlar.
- • Hedefi net bir şekilde tanımlama ve gerçekçi olma:
Kariyerimde ilerlemek istiyorum cümlesi ne zaman, nerede, nasıl ve ne elde etmek istiyorsun sorularının cevabını vermediğimiz sürece sadece bir dilektir. Örneğin; bir kitap yazmak istiyorum bir dilektir. Ama 1 yıl içerisinde iş hayatında iletişim konusunda, profesyonellere yönelik hedef kitlesi olan, en az 80 sayfalık bir kitap yazmak ve yayınlatmak istiyorum bir hedeftir.
Hedeflerini belirlerken kendi potansiyelleri ve becerilerinin de farkında olduklarından gerçekçi hedefler koyuyorlar kendilerine. Mesela “ Ben Mozart olmak istiyorum” değil de, çok iyi bir şekilde piyano çalmak istiyorum” diyorlar.
- Planlama ve harekete geçme:
Karar alma becerileri gelişmiş olduğundan hızla planlama yapabiliyor ve tabiri caiz ise; “bugünün işini yarına bırakmıyorlar” Hemen şimdi, yapıyorlar. Planlama yapma yaparken hedefledikleri sonuçlarla ilgili her bir adımı detaylandırabiliyor ve bu adımlar için tarihler koyabiliyorlar. Bu hedefi gerçekleştirmek için ihtiyaç duydukları kaynakları ya biliyor, ya da bilene soruyorlar.
Özetle;
- Dünyayı delice bir merakla algılayıp, yaşayan
- Hayal kurmayı hayalperestlikten ayırt edebilen
- Hayat sahnesinde kurban değil, oyuncu olmayı seçen
- Yapamam değil, henüz yapamadım cümlesi kurabilen
- Helal olsun sana demeyi bilen
- Bir dahaki sefere daha iyisini yaparım iç sesine sahip
- Eleştirmenini akılcı olmak için kullanan
- Esnemezse kırılacağını bilen
- Soruna değil, istenilen sonuca odaklanan
- Hedefi net bir şekilde tanımlayan ve planlayan
- Kendi potansiyelinin farkında olan
Ve en önemlisi değerleriyle dünyaya ve var olduğu topluma değer katan insanlar.
İşte tam da bu yüzden ; kendi kendini motive edebilme sanırım, pek de kolay bir yolculuk değil.
Ama bir kez tadına vardınız mı, size söz veriyorum; vazgeçemezsiniz….
Sevgiyle
Başak Tecer
Sitede Başak Tecer imzasıyla yer alan her türlü makalenin tüm hakları saklıdır. Hiçbir şekilde izinsiz kopyalanamaz, alıntı yapılamaz. Marka patent no: 2014-32347.Aksi bir durumda yasal işlem başlatılmak zorunda kalınacaktır.
Önerilen Eğitimler: NLP ile kişisel liderlik, özmotivasyon, duygusal zeka